شهرهای آرام شهر در اژه
ترکیه
آکیاکا / کویجعیز / سفریحیصار / ینی پازار / گوکچهآدا/فوچا /ازمیر
ازمیر
ازمیر که بیش از ۸٫۵۰۰ سال به‌طور بی‌وقفه سکونت‌گاه بوده است، یکی از قدیمی‌ترین و دوست‌داشتنی‌ترین شهرهای جهان محسوب می‌شود. ازمیر که در سراسر ترکیه به نام «ازمیر زیبا» شناخته می‌شود، به‌عنوان اولین کلان‌شهر پروژه «کلان‌شهر سیتاسلو» به‌صورت آزمایشی به شبکه جنبش «شهر آرام» مؤسسه سیتاسلو پیوست. هدف از «پروژه کلان‌شهر سیتاسلو» تعریف مدلی برای فلسفه مؤسسه سیتاسلو در کلان‌شهرها بود و به‌گفته مؤسسه «سیتاسلو»، ازمیر «به‌مدت صدها سال نمایانگر بهترین نمونه‌های زندگی در کنار یکدیگر بوده است».
هرودوت مورخ در وصف ازمیر نوشته است: «آنها شهر خود را در زیر رفیع‌ترین گنبد بهشت و در بهترین آب‌وهوای جهان بنا کردند.»به‌گفته ارسطو به شاگردش اسکندر، «اگر آنجا را ندیده باشی، کاری تمام‌نشده داری» و ویکتور هوگو در توصیف ازمیر نوشته است: «سمورنا شاهدختی است...».
ازمیر شایسته این ستایش‌هاست. ازمیر آخرین مکان در جاده باستانی «جاده پادشاهی» است که از آناتولی تا خلیج فارس امتداد دارد و در اطراف خلیج وسیعی پر از قایق‌های تفریحی، کشتی‌ها و فرابرها بنا شده است. خیابان‌های شهر زیر سایه درختان نخل است و بناهای زیبایی در امتداد آنها قرار گرفته‌اند.
ازمیر صدای دریا و باد است. به‌لطف آب‌وهوای مدیترانه‌ای، هوای ازمیر در تمام طول سال غالباً آفتابی است. تابستان‌های آن گرم و زمستان‌ها معتدل هستند. در خط ساحلی ۶۲۹ کیلومتری ازمیر، رستوران‌ها و کافه‌هایی هستند که غذاهای دریایی تازه و غذاهای مخصوص دریای اژه در آنها سرو می‌شود، همچنین امکانات تفریحی، چشم‌اندازهای باشکوه دریا و ۴۹ ساحل زیبای «پرچم آبی» در آن وجود دارند. جاذبه‌های برجسته آن عبارت‌اند از: پیاده‌روی در کنار دریا در کوردون و رفتن از آلسانجاک به کارشیاکا با فرابر.
خشکی‌های این شهر به روشنی گویای داستان‌های تمدن‌های بی‌شماری است که از زبان خرابه‌ها و بناهای باستانی نقل می‌شوند.
ازمیر شهرهای باستانی مهمی دارد که دو مورد از آنها در «فهرست میراث جهانی یونسکو» ثبت شده‌اند. یکی از مهم‌ترین آنها شهر باستانی اِفِسوس در سلجوق است. معبد آرتمیس، بزرگترین معبدی است که به افتخار آرتمیس در قرن ششم قبل از میلاد و در پای تپه آیاسلوک در مقابل قدیمی‌ترین بندر شهر ساخته شده است، این مکان در دوران باستان مقدس شمرده می‌شد و بر پایه سنت باستانی الهه مادر آناتولی است. خود معبد یکی از «عجایب هفتگانه جهان باستان» به شمار می‌آید. اِفِسوس در طول تاریخ دستخوش نوسازی‌هایی قرار گرفته و به همین دلیل ویرانه‌های آن در منطقه وسیعی گسترش یافته است.
اِفِسوس و مناطق پیرامون آن به‌عنوان چهار جزء در «فهرست میراث جهانی» ثبت شده‌اند: تپه باستانی چوکوریچی، تپه آیاسلوک (قلعه سلجوق، بازیلیکای سنت جان، حمام عیسی بیگ، مسجد عیسی بیگ، معبد آرتمیس)، شهر باستانی اِفِسوس و خانه مریم مقدس. اِفِسوس تقریباً نه هزار سال به‌طور بی‌وقفه در دوره‌های مختلف سکونت‌گاه بوده است، از دوره ماقبل تاریخ گرفته تا دوره هِلِنیستی، روم، روم شرقی، شاهزاده‌نشین‌های ترکیه و دوران عثمانی؛ اینجا در هر برهه‌ای از تاریخ شهر بندری مشهور و همچنین مرکز فرهنگی و تجاری بوده است.
یکی دیگر از شهرهای باستانی برگاما است. این مکان که قبلاً پِرگامون نام داشت، اولین میراث جهانی یونسکو در ازمیر و سیزدهمین میراث جهانی در ترکیه بود. برگاما مرکز فرهنگی اصلی در دوران باستان بود و نقش پایتخت پادشاهی پِرگامون را داشت. ساختمان‌ها و مکان‌های متعددی متعلق به دوران قدیم به‌خوبی حفظ شده و تا به امروز باقی مانده‌اند، از جمله آکروپولیس پرِگامن، معبد آسکلپیوس و بازیلیکای سرخ (نام آن در زبان ترکی «کیزیل آولو / حیاط سرخ» است). در موزه پِرگامون، بسیاری از یافته‌های به‌دست‌آمده از کاوش‌های اطراف پرگامون به نمایش گذاشته شده است.
قدیمی‌ترین منطقه بازار آزاد ترکیه، برگاما آراستا (بازار عثمانی) نیز قابل توجه است.
اورلا که بین مرکز شهر ازمیر و تفریحگاه معروف «چشمه» واقع شده است، محیطی اصیل و چندفرهنگی با خیابان‌های سنگ‌فرش‌شده خوش‌منظره، میدان‌های بسیار کوچک و کافه‌هایی است که در سایه درختان چنار چندصدساله قرار دارند. با قایق‌های ماهیگیری، بازارهای روستایی، تاکستان‌ها، شراب‌سازی‌ها و باغ‌های زیتون، حال‌وهوای دریای اژه اورلا را بیشتر به گردشگران منتقل می‌کنند.
حدود شش هزار سال است که زیتون در آناتولی شناخته شده است. قدیمی‌ترین کارگاه روغن زیتون جهان در کلازومنای باستانی در اورلا کشف شده است. خُرداقلیم و زمین کلازومنای نیز برای کشت انگور ایده‌آل است. شراب‌های تولیدشده در دوران باستان در آمفوراهای منحصربه‌فرد یافت شده است. یافته‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که این شراب‌ها در قرن هفتم قبل از میلاد در سراسر جغرافیایی وسیع، از سواحل مدیترانه غربی گرفته تا دریای سیاه، فروخته می‌شده است.
«مسیر تاکستان اورلا» (اورلا بگ روتاسی) فرصتی برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند تا طعم شراب‌های باکیفیت ساخته‌شده از انگورهایی با تاریخچه شش‌هزارساله را بچشند. به‌علاوه، بازدیدکنندگان می‌توانند از پیاده‌روی آرام در تاکستان‌ها، شراب‌خانه‌های درجه یک در مغازه‌های نُقلی و ناهار خوردن در رستوران‌های ممتاز و برجسته با غذاهای لذیذ لذت ببرند.
«مسیر تاکستان اورلا» بهشتی از چشم‌اندازهای آرام است که شامل کلبه‌های سنگی سنتی، شراب‌خانه‌های زیبا، درختان نخل و مزرعه‌های پرورش اسب است. در فصل برداشت، انگورهای سبز درخشان و انگورهای قرمز حبه‌درشت و آبدار تاکستان‌ها را رنگارنگ می‌کنند.
شهرت منطقه دریای اژه ترکیه علاوه بر شراب، به‌خاطر شیوه آشپزی در آن است و از غذاهای برجسته آن می‌توان به غذاهای گیاهی، غذاهای درست‌شده با کنگر فرنگی و پیش‌غذاهایی که با استفاده از روغن زیتون درست می‌شوند (بشقاب‌های کوچک گرم یا سرد که قبل یا در حین غذا سرو می‌شوند) اشاره کرد. شراب‌های محلی به‌زیبایی مکمل این غذاهای متمایز و کاملاً محلی هستند - عافیت اولسون (نوش جان)!
آکیاکا
یک قصبه آرام را بین کوههای سرسبز و دریای فیروزه ای تصور کنید. هر آنچه می خورید در محیط طبیعی و غیر آلوده اطراف رشد کرده باشد. هیچ نشانه ای از آلودگی صوتی وجود ندارد.
آکیاکا واقع در شمال شهرستان مارماریس موغلا، در انتهای خلیج گکووا، یک شهرستان کوچک زیبا است که توسط درختان کاج احاطه شده است. در اینجا به لطف موقعیت جغرافیایی آن امکان انجام بسیاری از ورزشهای فضای باز از قبیل بادموج سواری، کانو، دوچرخه سواری، صخره نوردی، قایق رانی (با قایق بادبانی)، پاراگلایدر، رودگردی، راه نوردی و اسب سواری وجود دارد.
آکیاکا که در دره رود آزماک واقع شده، توسط درختان معطر اوکالیپتوس احاطه شده است. رودخانه از میان مزارع عبور کرده و به سمت ساحل پایین می رود. در اینجا یک ساحل ماسه ای کوچک و شمار کثیری رستوران های کنار دریا وجود دارد.
تاریخچه آکیاکا به دوران باستان برمی گردد. یک شهر کاریا به نام «ایدیما» در دوره باستان در این منطقه ایجاد شده است که به «رودوس پرائا» معروف است، که به سرزمین اصلی جزیره رودس اشاره دارد. مقبره های سنگی موجود در جاده آکیاکا از همین دوره است. آکیاکا یک شهر کوچک ماهیگیری بود تا اینکه توسط هنرمندانی کشف شد که در دهه 1970 می خواستند از زندگی شهری فرار کنند.
جزیره سدیر در خلیج گوکووا پر از ویرانه های باستانی است. در گذشته باستان، نام جزیره «سداره» برگرفته از درخت «سدر» بود. طبق برخی منابع، خانواده سلطنتی کاریا ماه های تابستان را اینجا می گذراندند.
کادین آزماغی، در میان درختان و نیزارها، رنگ فیروزه ای باشکوهی به خود می گیرد و از آکیاکا به خلیج گکووا می ریزد. می توانید با تور قایق سواری در جویبار بروید و از تماشای جریان آب روان در پایین دست، همراه با یک فنجان چای لذت ببرید.
کویجعیز
در شرقی ترین نقطه مدیترانه و جنوب دور دریای اژه، در تقاطع تمدن های کاریا و لیکیا، منطقه ای وجود دارد که در آن آبی و سبز با هماهنگی در رقص هستند و تاریخ آن به قدمت خود زمان است. کویجعیز، یک بهشت واقعی، در شرق مارماریس واقع شده است.
منطقه کیچیز در ساحل شمالی دریاچه کویجعیز واقع شده است. در دوران باستان، این دریاچه خلیجی در مدیترانه بود. با این حال، آبرفتی که رودخانه دالامان حمل می کرد، به مرور زمان زمین بین دریا و خلیج را تنگ کرد و باعث شکل گیری دریاچه در اینجا شد. امروزه تنها ارتباط بین دریا و دریاچه رودخانه دالیان است که در آن تورهای قایقرانی و کانو رانی نیز وجود دارد.
کویجعیز همچنین محل ویرانه های شهر باستانی کائونوس است. کائونوس قدیمی ترین محل اسکان شناخته شده در منطقه است. کاوش های باستان شناسی نشان می دهد که اسکان در اینجا از قرن 8 قبل از میلاد آغاز شده است. رومی ها، پارسی ها و رودسی ها در این منطقه زندگی می کردند. ویرانه های باستانی شامل یک تئاتر باستانی و مقبره های سنگی است.
می توانید در تور قایق با شکوهی در دریاچه کویجعیز همراه با رایحه شکوفه های پرتقال، بوی درختان عنبر سائل و چشم انداز کوه ساندراس شرکت کنید. شما همچنین می توانید توسط Caretta Caretta هایی که به منطقه ویژه حفاظت از محیط زیست کویجعیز-دالیان پناه آورده اند، مورد استقبال قرار بگیرید.
مردم محلی کویجعیز مفتخر هستند که آداب و رسوم محلی خود را به بازدیدکنندگان این منطقه معرفی کرده و غذاهای محلی خود را ارائه می دهند. این منطقه به خاطر مسیرهای پیاده روی در مناطق تفریحی دریاچه و عدم وجود ترافیک در مرکز شهر، شهرت دارد. مسئله دیگری که قابل ذکر است این است که برای جلوگیری از آلودگی هوا در ماه های زمستان اجازه سوزاندن زغال سنگ در منطقه وجود ندارد.
سفری حیصار
سفری حیصار، واقع در جنوب ازمیر؛ نقطه دیدار طبیعت، تاریخ و دریا است. سفری حیصار اولین شهری در ترکیه است که به جنبش آرام شهر (Cittaslow) پیوست!
چراغ های خیابانی در سفری حیصار با انرژی خورشیدی کار می کنند. بذرها به صورت محلی تولید می شوند و در محلی که محصولات محلی به فروش می رسند، از کیسه های رشته ای (توری) به جای کیسه های پلاستیکی استفاده می شود. رستوران های این شهرستان غذاهای محلی خاص سفری حیصار را ارائه می دهند. یافتن محصولات خانگی، تازه و طبیعی در بازار راه اندازی شده در قلعه سیغاجیک هر یکشنبه امکان پذیر است.
محوطه باستان شناسی تئوس در پنج کیلومتری سفری حیصار، قدیمی ترین و مهم ترین بقایای باستان شناسی این شهرستان را در خود جای داده است. تئوس یکی از 12 شهر اتحادیه ایونیا است و به گفته پوسیانس مورخ توسط فرزندان پادشاه بوتیا تاسیس شد.
سفری حیصار دارای یک خط ساحلی به طول 49 کیلومتر است که پر از سواحل و خلیج های بسیار است که هر یکی از دیگری زیبا تر است. این شهرستان منطقه ای است که بیشترین تعداد سواحل پرچم آبی در ترکیه را دارا می باشد. در سفری حیصار 11 ساحل پرچم آبی وجود دارد که 9 مورد از آنها سواحل عمومی هستند. تورهای قایقرانی روزانه، گشت و گذار در خلیج های زیبای منطقه، از بندر سغاجیک شروع می شود.
سفری حیصار پایتخت نارنگی ترکیه است و فصل نارنگی را با «جشنواره ماندالینا» در نوامبر هر سال جشن می گیرد. در جشنواره می توان خوراکی های زیادی که از نارنگی تهیه شده اند، را چشید.
سفری حیصار علاوه بر مرکبات به خاطر باغداری نیز مشهور است.
ینی پازار
ینی پازار شهرستان کوچک و آرامی است که در غرب ترکیه، در منطقه اژه، در محدوده استان آیدین واقع شده است. با مرکز شهر آیدین 40 کیلومتر و با کوش آداسی 100 کیلومتر فاصله دارد.
ینی پازار در وسط حوضه آبریز مندرس، در دامنه کوههای مادران بابا تاسیس شد و ضلع شمالی آن را جنگل ها احاطه کرده اند.
شهر باستانی ارتوسیا، که در دوره های هلنیستی، رومی و بیزانس محل سکنی بوده است، در نزدیکی ینی پازار است.
یکی از مکان های دیدنی در ینی پازار پارک طبیعت دریاچه آشاغی دیپ است. این پارک دارای یک تراس چشم انداز، سکوهای ماهیگیری، برج تماشای پرندگان و مسیرهای پیاده روی است.
در حالی که از سکوت طبیعت لذت می برید می توانید پیک نیک کنید، ماهی بگیرید و از برج تماشای پرندگان اردک ها، یلوه ها و پرندگان مختلف بسیاری را تماشا کنید.
گوکچه ادا
گوکچه ادا، واقع در شمال غربی منطقه اژه، بزرگترین جزیره ترکیه است. به دلیل جغرافیای بی نظیر و منابع طبیعی حفظ شده خود مشهور است.
به لطف فعالیت های کشاورزی ارگانیک که از سال 2020 آغاز شده و جنبش گردشگری روستایی که در سال 2008 آغاز شده است، گوکچه ادا یک محیط طبیعی بی نظیر را به بازدید کنندگان خود ارائه می دهد. گوکچه ادا در ژوئن 2011 به عنوان آرام شهر (Cittaslow) اعلام شد و اولین و تنها «جزیره آرام» در جهان شد!
بازدید کنندگان می توانند تنوع هنر محلی، صنایع دستی اصیل، محصولات محلی منطقه ای و نمونه هایی از هنر آوانگارد جهان را در این جزیره تحسین کنند. این جزیره که میزبان سنت ها و آداب و رسوم مختلف، فرهنگ غذایی غنی و معماری بی نظیر است، تنوع فرهنگی را به گرمی پذیرفته است.
زندگی دریایی گوکجه آدا نیز به همان اندازه غنی است. دریای اطراف جزیره؛ بسیار غنی است از ماهی های چوپرا، زبردم، قباد، خالخالی اطلس، خارماهی، کپور، بزماهی، مرجان و هامور است.
گوکچه ادا به نام ایمروز نیز شناخته می شود. تصور می شود این نام از ایمبراسوس، خدای افسانه ای رودخانه گرفته شده باشد. نام ایمروز چندین بار در افسانه ایلیاد هومر ذکر شده است. به گفته هومر، یک غار عظیم در صخره پایین دریا بین تندوس و ایمروز وجود داشته است. و دوباره، به گفته هومر، اسبهای پوزئیدون در اینجا استراحت می کردند و دنیا لرزید. در طول جنگ تروا، ساکنان ایمروز در کنار تروا ایستادند. هومر به ما می گوید که وقتی آشیل پسر پریاموس را اسیر کرد، پادشاه ایمروز او را خرید و او را نزد پدرش بازگرداند.
فوچا
شهر فوچا در 69 کیلومتری شمال غربی ازمیر و دقیقاً در کنار دریای اژه واقع شده است. فوچا دارای تاریخ پنج هزار ساله است و ردِ‌پای دوره‌های مختلف در آن به جا مانده است. «فوک‌های راهب مدیترانه» در این منطقه زندگی می‌کنند و نام باستانی شهر فوکایا (Phokaia) نیز برگرفته از آن است. این شهر بندری مهم با دریانوردان و مستعمره‌نشینان پرآوازه‌اش، به‌عنوان اولین شهری شناخته می‌شود که ساکنان آن سکه‌های ساخته‌شده از ترکیب طلا و نقره را ساخته بودند و استفاده می‌کردند. چون فوچا در گذشته منزلگاه چندین تمدن باستانی بوده است، اکنون یکی از مکان‌های باستان‌شناسی مهم در ترکیه به‌شمار می‌رود.
فوچا به‌خاطر شیوه زندگی پایدار، میراث باستانی غنی که فراتر از تمام اعصار است و گیاهان و جانوران بومی مختص خود، در سال 2021 در فهرست شهرهای آرام مؤسسه «سیتاسلو» قرار گرفت. برخی از با کیفیت‌ترین محصولات طبیعی و ارگانیک مانند زیتون، انگور و انجیر در این منطقه برداشت می‌شود.
مردم محلی فوچا با حفظ سنت‌ها، آیین‌ها، نمادهای فرهنگی، صنایع دستی و موارد دیگر مطمئن می‌شوند که این شهر به فهرست شهرهای آرام مؤسسه «سیتاسلو» راه پیدا کند.
